پیستون ماشین یکی قطعه مهم و اساسی در موتورهای داخل سوز (موتورهای احتراق داخلی) محسوب میشود که به صورت یک سیلندر بوده و در داخل سیلندر حرکت میکند. وظیفه اصلی پیستون ماشین ایجاد حرکت رو به بالا و پایین در سیلندر موتور است. اگر میخواهید بدانید پیستون چیست و طرز کار آن چگونه است در مقاله پیستون ماشین چیست صفر تا صد پیستون را توضیح داده ایم. اگر میخواهید بدانید موتور خودرو چگونه فعالیت میکند و عمر مفید انواع موتور ها چقدر است میتوانید مقاله عمر مفید موتور tu5 را مطالعه کنید.
پیستون ماشین چیست
زمانی که بخواهید با اجزای موتور خودرو آشنا شوید یکی از قطعات مهمی که به چشم میخورد پیستون میباشد. در پاسخ به سوال پیستون چیست و چه نقشی در عملکرد موتور خودرو دارد باید گفت وقتی سوخت و هوا به داخل سیلندر موتور خودرو وارد میشود، پیستون به آنها فشار وارد میکند و سپس در اثر انفجار سوخت، پیستون به سمت پایین به حرکت در میاید.
این حرکت پیستون ماشین باعث دوران شفت موتور میگردد و انرژی مورد نیاز برای حرکت خودرو یا ماشین را تولید میکند. بنابراین، پیستون ماشین یک قسمت کلیدی و مهم در عملکرد موتورهای احتراقی میباشد و نقش پیستون در خودرو انتقال انرژی به چرخ‌ها میباشد.
پس در پاسخ به سوال پیستون چیست و چه کاری انجام می دهد میتوان گفت از قطعات مهم موتور خودرو میباشد که با فشردن مخلوط سوخت و هوا فشار ایجاد میکند. این فشار به سیستم اشتعال خودرو منتقل میشود و با ایجاد انفجار، سوخت را میسوزاند و انرژی مورد نیاز برای حرکت خودرو تولید میشود.
یکی از خدمات اصلی مرکز اتوصافکار صافکاری و نقاشی انواع ماشین ایرانی و خارجی در سراسر ایران میباشد. شما میتوانید برای اطلاع از شرایط درخواست خدمات صافکاری و قیمت این خدمات به صفحه صافکاری مراجعه کنید.
کاربرد پیستون
در قسمت قبلی متوجه شدید پیستون خودرو چیست و چه وظیفه ای بر عهده دارد اما شاید این سوال در ذهن شما شکل گرفته باشد که چرا باید پیستون در خودرو وجود داشته باشد و کاربرد پیستون در خودرو و اجزای تشکیل دهنده ان چیست.
به طور کلی پیستون نقش های مهمی در عملکرد و اجرای خودرو دارد. لیست اصلی ترین کاربرد پیستون در خودروها عبارتند از:
- ایجاد حرکت: پیستون در سیلندر موتور به طور تناوب به سمت بالا و پایین حرکت میکند. این حرکت پیستون به وسیله انفجار سوخت و هوا در سیلندر تولید میشود و انرژی مورد نیاز برای چرخاندن شفت موتور و تولید حرکت خودرو را فراهم میکند.
- ایجاد فشار: پیستون با حرکت به سمت بالا در سیلندر، فشار را افزایش میدهد. این فشار به سیستم اشتعال منتقل شده و با ایجاد انفجار، سوخت را سوزانده و انرژی تولید میکند. این انرژی به موتور اجازه حرکت میدهد و انتقال حرکت به چرخ و لاستیک را فراهم کند.
- کنترل زمان سوخت: حرکت پیستون در سیلندر در زمانی که سوخت وارد سیلندر میشود به گونه ای است که میتواند تنظیم زمان انفجار و عملکرد موتور را تعیین کند. این کنترل زمان سوخت برای بهینه سازی عملکرد موتور و کاهش مصرف سوخت بسیار حیاتی است.
به عبارت دیگر، کاربرد پیستون ماشین بسیار بالاست و پیستون در خودروها نقش بسیار مهمی در تبدیل انرژی سوخت به حرکت و کنترل عملکرد موتور ایفا میکند و بدون آن، عملکرد صحیح خودرو امکان پذیر نخواهد بود.
دسته موتور یکی از اجزای موتور میباشد که خرابی آن میتواند ضررهای زیادی به همراه داشته باشد. اگر میخواهید بدانید با مشاهده چه نشانه هایی باید به خرابی این قطعه شک کنید حتما مقاله علائم خرابی دسته موتور پراید را مطالعه کنید.
رینگ پیستون چیست
در بررسی اجزای پیستون یکی از اجزایی که بررسی میشود رینگ پیستون است. در پاسخ به سوال رینگ پیستون چیست و چه وظایفی دارد باید گفت حلقه ای میباشد که در شیار های موجود در رینگ قرار میگیرد و دارای مقاومت بالایی در برابر گرما و حرارت بوده و انعطاف پذیر نیز میباشد.
در بررسی رینگ پیستون میتوان گفت تعداد رینگ هایی که در پیستون قرار میگیرد از 3 الی 7 متغیر میباشد. در واقع نقش رینگ ها در حرکت پیستون جلوگیری از لق شدن حرکت پیستون در سیلندر و هدایت مسیر قرارگیری پیستون میباشد. وظایف رینگ پیستون عبارتند از:
- مهار روغن: یکی از وظایف اصلی رینگ پیستون جلوگیری از نفوذ ناخواسته روغن موتور به داخل سیلندر موتور است. این کار باعث حفظ تعادل مناسب بین سوخت، هوا و روغن موتور میشود و کاهش آلودگی سوخت توسط روغن را فراهم میکند.
- جلوگیری از لغزش پیستون با دیواره بوش یا سیلندر: رینگ پیستون با کاهش لغزش پیستون در دیواره سیلندر موتور، به ثبات حرکت پیستون در داخل سیلندر کمک میکنند. این امر باعث بهبود عملکرد موتور و افزایش کارایی آن میشود.
- ایجاد ترتیب: رینگ پیستون با ایجاد مهارت بین پیستون و دیواره سیلندر، ترتیب مناسبی در داخل سیلندر را فراهم میکنند که به تعادل مناسب بین سوخت و هوا و بهبود کارایی موتور کمک میکند.
به طور کلی، رینگ‌های پیستون نقش بسیار مهمی در عملکرد و کارایی موتورها دارند و به حفظ عملکرد صحیح و کارآمد موتورها کمک میکنند.
انواع رینگ پیستون
رینگ های پیستون در انواع مختلفی در بازار موجود میباشند که هر نوع رینگ پیستون نقش های متفاوتی به عهده دارند و برای کاربرد خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامه شما را با انواع رینگ پیستون و مشخصات و کاربرد رینگ پیستون های مختلف آشنا خواهیم کرد.
رینگ پیستون تراکم
به این نوع رینگ پیستون های فشاری نیز گفته میشود که وظیفه اصلی آن ها جلوگیری از نفوذ هوا به سیلندر در داخل از پایین پیستون میباشد. این نوع رینگ پیستون باتوجه به آن که تماس کاملی با بخش های دیواره سیلندر دارد، زمانی که پیستون به سمت پایین حرکت میکند مسیر را عاری از روغن های روان کننده میکند.
همچنین این نوع رینگ های پیستون میتوانند در زمان انبساط از نفوذ گاز های احتراق به فضای خارج از محفظه احتراق ممانعت به عمل بیاورند. جنس رینگ پیستون تراکم از چدن میباشد که مقاومت گرمایی بالایی دارند و برای ماشین های سنگین از چدن نشکن برای این قطعه استفاده میشود. این رینگ ها به تعادل مناسب بین فشار در سیلندر و فشار خارجی نیز کمک میکنند.
رینگ پیستون روغن
رینگ پیستون روغن به صورت شیاردار طراحی میشوند که علت این نوع طراحی جلوگیری از نفوذ روغن به دیواره سیلندر و مصرف بیش از اندازه آن میباشد. محل قرار گیری رینگ پیستون روغن در شیار های پایینی پیستون قرار میگیرند تا بتوانند از انتشار روغن جلوگیری کامل را به عمل بیاورند.
در خودرو ها برای کنترل بهتر انتشار روغن در کنار استفاده از رینگ پیستون روغن از آب کوم استفاده میشود.
رینگ پیستون موتور سیکلت
رینگ پیستون موتور سیکلت نیز مانند انواع رینگ پیستون هایی که به شما معرفی کردیم وظایفی بر عهده دارد که میتواند به کارکرد بهتر پیستون کمک کند. رینگ و پیستون موتور سیکلت سبب انتقال انرژی به چرخ ها میشوند و به طور کلی رینگ ها قطعات حلقه‌ای نازکی هستند که در حاشیه پیستون نصب میشوند.
رینگ ها در پیستون موتور سیکلت وظیفه جلوگیری از نفوذ روغن موتور به سیلندر را دارند. این کار باعث حفظ تعادل مناسب بین سوخت، روغن و هوا میشود و کاهش آلودگی سوخت توسط روغن را فراهم میکند.
گاهی ممکن است موتور خودرو یا موتور سیکلت در حین کار کردن به اصطلاح قفل کند. در این زمان شما میتوانید با مطالعه مقاله چگونه بفهمیم موتور قفل کرده متوجه شوید که ایراد از چه بخشی است و آیا واقعا موتور قفل کرده یا مشکل از جای دیگریست.
بخش های پیستون
در بررسی قسمت‌های مختلف پیستون به بخش هایی برمیخوریم که هر بخش وظیفه خاصی را در این سیستم برعهده دارد و کارایی بهتر خودرو را سبب میشود. در این قسمت میخواهیم بخش های پیستون را به صوررت مجزا به شما معرفی کنیم.
- تاج از بخش های پیستون
این قسمت از اجزای تشکیل دهنده پیستون در قسمت بالایی پیستون قرار گرفته است و با ترکیب هوا و سوخت در ارتباط است. هرچه این بخش باکیفیت تر باشد و طراحی بهتری داشته باشد میتواند سبب ترکیب باکیفیت تر سوخت و هوا شده و احتراق باکیفیت تری را به وجود آورد و در نهایت در بهبود قدرت موتور میتواند کارایی زیادی داشته باشد.
- دامنه از بخش های پیستون
دامنه از قسمت‌های اصلی پیستون میباشد که در قسمت پایینی قرار گرفته و با قطعاتی همچون شاتون و میل لنگ در تماس میباشد. گاهی ممکن است دامنه قطر کمتری در حدود 0.5 تا 0.7 نسبت به تاج پیستون داشته باشد.
در صورتی که نمیدانید شاتون چه قطعه ای در خودرو است و چه وظایفی به عهده دارد و علائم خراب شدن آن چیست پیشنهاد میکنیم مقاله شاتون زدن چیست را مطالعه کنید.
- شیار رینگ از بخش های پیستون
از دیگر بخش های مختلف پیستون میتوان به شیار رینگ اشاره کرد که در بالای دامنه تعبیه شده است و قرارگیری رینگ ها را در جای مناسب سبب میشود.
- سوراخ گژن پین از بخش های پیستون
در این قسمت از بخش های پیستون گژن پین قرار میگیرد و نام دیگر آن انگشتی میباشد و دارای میله ای بوده که میتواند پیستون را با شاتون ارتباط دهد.
کارآیی شیارها در پیستون
بعضی از خودروهای ایرانی و خارجی دارای 2 سیلندر ورودی و همچنین 2 سیلندر خروجی میباشند که به آن ها ماشین ها ی 4 سیلندره گفته میشود. در مورد کارآیی شیارها در پیستون میتوان گفت در صورتی که تنظیم سوپاپ به هم بخورد و یا تسمه تایم پاره شود شیار های کار گذاشته شده در پیستون ها مانع از آسیب رسیدن به پیستون و سوپاپ میگردند.
انواع پیستون
پیستون ها براساس فاکتور های مختلفی در دسته بندی های متنوعی قرار میگیرند. از جمله فاکتور هایی که برای دسته بندی انواع پیستون در نظر گرفته میشود جنس، شکل، نوع موتور و طرح آن ها میباشد. در این قسمت شما را با انواع پیستون از نظرهای مختلف آشنا میکنیم.
انواع پیستون از نظر نوع موتور
- پیستون دو زمانه
پیستون دو زمانه در موتور های دو زمانه استفاده میشوند و میتوانند فشار و حرارت زیادی را متحمل شوند. این پیستون های دو زمانه بیشتر در انواع موتور سیکلت و یا خودرو هایی که سبک وزن بوده و موتور های کم حجم دارند استفاده میشوند. جنس پیستون های دو زمانه آلومینیوم میباشد و در هر سیکل موتور دو زمانه یک رفت و یک برگشت خواهد داشت.
- پیستون چهار زمانه
پیستون چهار زمانه همان طور که از نامش مشخص است در موتور های چهار زمانه مورد استفاده قرار میگیرد. این پیستون ها از چدن و آلومینیوم ساخته شده اند و فشار و حرارت کمتری را تحمل میکنند و در هر سیکل موتور های چهار زمانه 2 بار رفت و 2 بار برگشت خواهند داشت.
یکی از خرابی هایی که در موتور مشاهده میشود ایراد در استپر میباشد. اگر نمیدانید خرابی این قطعه چه نشانه هایی دارد میتوانید مقاله علائم خرابی استپر موتور را مطالعه کنید.
پیستون تبریز
یکی از انواع پیستون های پرطرفدار در ایران پیستون تبریز میباشد. این پیستون ها از کیفیت بالایی برخوردارند و در مقایسه با نمونه های خارجی با قیمت مناسب تری عرضه میشوند. پیستون تبریز در مدل ها با مشخصات متنوعی تولید میشوند و شما میتوانید مناسب ترین پیستون را برای خودرو خود خریداری کنید.
نحوه کار پیستون
تا اینجای مقاله متوجه شدید پیستون ماشین چیست و در چه انواعی موجود میباشد، سوالی که برای کاربران مطرح میشود این است که نحوه کار پیستون چگونه است و به طور کلی پیستون خودرو چگونه عمل می کند. پیستون در خودرو به عنوان یکی از اجزای مهم موتور احتراق داخلی نقش اساسی ایفا میکند. نحوه کار پیستون در خودرو به شکل زیر است:
- شکل پیستون: پیستون یک قطعه ای است که در داخل سیلندر موتور قرار دارد. این قطعه به شکل یک استوانه بلند بوده و در سیلندر حرکت میکند.
- انفجار سوخت و هوا: وقتی که سوخت و هوا به داخل سیلندر وارد میشوند، پیستون فشار تولید میکند و آنها را به فشار بالا میبرد.
- حرکت پیستون به پایین: بعد از تراکم مخلوط سوخت و هوا، پیستون به سمت پایین حرکت میکند. این حرکت به شکل یک ضربه به نظر می آید و به عنوان نیروی محرکه موتور عمل میکند.
- چرخش شفت: حرکت پیستون به سمت پایین به شکل ضربه ای بر روی شفت موتور اثر میگذارد و باعث چرخش شفت میگردد. این چرخش شفت انرژی تولید میکند که به انتقال انرژی به چرخ ها و حرکت خودرو منتهی میشود.
- تخلیه گازهای احتراقی: پس از انفجار سوخت و هوا و حرکت پیستون به پایین، گازهای احتراقی تولید شده در سیلندر به موتور اجازه میدهند که از طریق سیستم تخلیه خارج شوند.
- چرخش مجدد پیستون: پس از تخلیه گازهای احتراقی، پیستون به سمت بالا حرکت میکند تا فضا در سیلندر دوباره توسط سوخت و هوا پر شود و عملکرد چرخه احتراق تکرار شود.
در پاسخ به سوال پیستون چگونه کار میکند میتوان گفت این چرخه تکراری از انفجار، حرکت پیستون، چرخش شفت و تخلیه گازهای احتراقی باعث تولید انرژی و حرکت خودرو میشود و پیستون خودرو و طرز کار آن را شامل میشود. این نحوه کار پیستون در موتور بسیار مهم و اساسی است و برای ایجاد حرکت و انتقال انرژی به چرخ ها از آن استفاده میشود.
جنس پیستون
به طور کلی در پاسخ به سوال جنس پیستون چیست و پیستون ها از چه چیزی ساخته شده اند میتوان گفت این قطعات مهم از چدن و آلومینیوم ساخته شده اند.
پیستون های چدنی سنگین تر بوده و در سایز های بزرگی تولید میشوند. این پیستون ها شکنندگی پایینی دارند و انتقال حرارت از آن ها به خوبی انجام نمیشود به همین دلیل بیشتر در خودرو های دیزلی از آن ها استفاده میشود.
پیستون های آلومینیومی بیشتر برای خودرو های سواری مورد استفاده قرار میگیرند و به روش های ریخته گری و آهنگری تولید میگردند. در انواع آهنگری این نوع پیستون ها بافت محصول به صورت متراکم تر میباشد و مقاومت بالایی دارند و بیشتر برای خودرو های سنگین استفاده میشود و دوام بیشتری نسبت به نوع ریخته گری دارند.
در مورد مزایا و معایب انواع جنس پیستون میتوان گفت پیستون های آلومینیومی از انبساط بالاتری برخوردار هستند که اگر تناسبی با سیستم احتراق و سیلندر نداشته باشد میتواند اشکالاتی را در خودرو ایجاد کند.
در مورد پیستون های آلومینیومی ریخته گری و آهنگری میتوان گفت این پیستون ها مقاومت دمایی بالایی داشته و به راحتی شکل میپذیرند و در نتیجه شکنندگی کمتری دارند.
باتوجه به آن که پیستون های آلومینیومی انبساط بالاتری دارند احتمال لق شدگی بیشتری با سیلندر ممکن است رخ دهد که باید این مورد در نظر گرفته شود.
معایب پیستون
در بررسی معایب پیستون‌ها میتوان به این مورد اشاره کرد که پیستون های آلومینیومی قدرت انبساط بالایی دارند و همین امر سبب میشود طراحان در این نوع پیستون ها لق شدگی زیاد را در نظر بگیرند. طراحان در این مدل پیستون ها تلاش کرده اند با روش هایی به نحوی انبساط زیاد را کاهش دهند و برای این منظور 16% سیلیکون به پیستون آلومینیومی اضافه میشود.
در طراحی گژن پین معمولا قطر آن را کمی بیشتر در نظر میگیرند تا در حالت انبساط حالت گرد پیدا کند و در حالت انقباض به صورت بیضی شکل در بیاید.
علت برنگشتن پیستون ترمز
گاهی ممکن است پیستون به سمت پایین حرکت کند اما در مسیر برگشت اختلالی ایجاد شود و پیستون برنگردد. علت برنگشتن پیستون ترمز میتواند دلایلی همچون بالا بودن وزن بار خودرو، ترمز گیری به صورت مداوم، آسیب دیدگی بوستر ترمز، خراب شدن پین های گیره ترمز، ایراد در لنت های ترمز، ساییده شدن کفشک ترمز دستی، استفاده از روغن های نامرغوب و سوراخ شدن درب محفظه روغن باشد.
در این زمان بهتر است به یک تعمیرگاه معتبر و تخصصی مراجعه کنید تا ایراد را در سریع ترین زمان رفع کنند. برای یافتن بهترین تعمیرگاه های مجرب در نزدیکی محدوده مورد نظرتان میتوانید به صفحه تعمیرگاه ماشین مراجعه کنید.
انواع خرابی پیستون
پیستون ها معمولا در معرض ایجاد ایرادات داخلی هستند و خرابی های مختلفی آن ها را تهدید میکند. در این بخش میخواهیم رایج ترین انواع خرابی پیستون را شرح دهیم و شما را با انواع خرابی‌های پیستون آشنا کنیم. انواع خرابی پیستون را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- ذوب شدن پیستون
پیستون ها ممکن است در حرارت بالا دچار ذوب شدگی شوند و این ذوب شدن میتواند در اثر احتراق دیرهنگام، خراب شدن نازل تزریق و اشتباه تزریق شدن حجم سوخت باشد.
- ترک خوردن پیستون
از دیگر انواع خرابی پیستون میتوان به ترک خوردن آن اشاره کرد. این ترک خوردن میتواند ناشی از حجم و زمان تزریق اشتباه، خراب بودن نازل، ریخته گری غلط و بار بیش از حد اتفاق بیفتد.
- خرابی رینگ پیستون
خراب شدن رینگ میتواند از دیگر خرابی های پیستون باشد که علت آن سرازیر شدن سوخت، ایراد در مونتاژ و ایجاد شدن صافی در رینگ میباشد.
- فرسایش شعاعی پیستون
در صورتی که ابعاد پیستون اشتباه در نظر گرفته شده باشد و مواد خورنده در ترکیب در تماس با پیستون وجود داشته باشد پیستون فرسایش میابد.
دلایل خرابی پیستون
به طورکلی دلایل خرابی پیستون را میتوان در استفاده اشتباه از پیستون و طراحی اشتباه آن در نظر گرفت. همچنین با گذشت زمان و کارکرد موتور، پیستون ها تحت تأثیر سایش و فشار قرار میگیرند. این سایش ممکن است باعث فرسودگی و کاهش کیفیت سطح های پیستون شود و در نتیجه به خرابی آنها منجر شود.
دماهای بسیار بالا در موتور میتوانند به علت تغییر شکل پیستون ها یا تخریب روغن موتور، خرابی آنها را تسریع کنند. استفاده نادرست از موتور، مانند رانندگی تند و آسیب زا یا عدم انجام تعمیرات و نگهداری منظم، میتواند به خرابی پیستون ها منجر شود.
مراقبت از پیستون ها
از پرتکرارترین سوالاتی که کاربران از ما میپرسند این است که چگونه از پیستون و مشتقاتش مراقبت کنیم و چگونه از پیستون‌ها مراقبت کنیم که طول عمر آن ها افزایش داشته باشد.
به طور کلی تمامی اجزای داخلی موتور سرعت بالایی داشته و در سایش با یکدیگر به سر میبرند به همین دلیل روغن کاری این اجزا میتواند به بهبود کارایی و عمر مفید آن ها منجر شود. از دیگر کار هایی که میتوان انجام داد خنک کاری میباشد که سبب میشود در دمای بالا اجزا انبساط پیدا نکنند و دچار افت عملکرد نگردند.
برای مراقبت از پیستون ها دقت داشته باشید که استفاده بیش از حد از موتور نکنید و دور موتور را برای مدت طولانی در حد بالا قرار ندهید. همچنین بهتر است از دنده معکوس های ناگهانی خودداری کنید.
اگر ماشین شما روغن سوزی دارد و نمیدانید چرا این مشکل برای ماشین تان رخ میدهد میتوانید مقاله علت روغن سوزی ماشین را مطالعه کنید.
جمعبندی
در این مقاله به شما عزیزان توضیح دادیم که پیستون ماشین چیست و در مورد نحوه کار پیستون ماشین اطلاعات جامعی ارائه دادیم. در این مقاله در مورد نقش و معایب و انواع پیستون ماشین بحث کردیم و نکات ارزنده ای را بیان کردیم. اگر سوالی در مورد پیستون ماشین دارید که در این مقاله به آن پاسخ داده نشده است میتوانید در قسمت نظرات مطرح کنید.
سوالات متداول
پیستون خودرو قطعه ای در موتور میباشد که در سیلندر بالا و پایین میشود و در نهایت فعالیت های خود میتواند نیروی موتور را به چرخ ها منتقل کند.
بر روی پیستون ها شیار هایی وجود دارد که رینگ پیستون ها در این محل قرار میگیرند و میتوانند از لق شدن پیستون ها در سیلندر و لغزش آن ها و همچنین ورود روغن جلوگیری کنند.
